Następna porcja wprowadzenia w temat...

Pierwszą fazą medytacji jest relaksacja. Chroniczne napięcia i niepokój ciała i umysłu są często zjawiskami nawykowymi. Jesteśmy nauczeni żyć w ruchu, w nieustającym napięciu, wśród planowania i trosk. Stopniowo przyzwyczajenia te tak mocno wrastają w nas, że relaks i spokój umysłu wydają się nam czymś nienormalnym.

Siadając do medytacji odłóż na bok wszystkie problemy i kłopoty dnia codziennego – i tak po zakończeniu medytacji wszystkie do ciebie powrócą. Bardzo na miejscu będzie tu przytoczenie słów ewangelii św. Mateusza (6:33,34): „Nie troszczcie się więc zbytnio o jutro, bo jutrzejszy dzień sam o siebie troszczyć się będzie. Dosyć ma dzień swojej biedy.”

Zacznij od odprężania ciała. Umiejętność ta przynosi korzyści w wielu dziedzinach życia, niezależnie od medytacji.
Usunięcie napięć psychicznych jest tak samo ważne, jak rozluźnienie mięśni. Napięcia te spowodowane są zazwyczaj przez angażowanie umysłu w analizowanie przeszłości lub kontemplację pragnień związanych z przyszłością. Gdybyśmy potrafili żyć stale w teraźniejszości – w obecnym miejscu i czasie – z łatwością osiągalibyśmy stan odprężenia i szczęścia. Jednak zanim zaczniemy skutecznie medytować, musimy najpierw odprężyć się, – chociaż częściowo.
Jedną z najskuteczniejszych metod odprężania umysłu jest kontrolowanie oddechu. Nie będę w tym miejscu opisywać technik oddechowych, ponieważ można je znaleźć w opisach pranayamy w poradnikach hatha jogi. Dla naszych potrzeb wystarczy, że będziesz oddychać swobodnie i regularnie, nie wymuszając go. Wyjaśnię jedynie, że istnieje bezpośrednia zależność między oddychaniem a zdolnością koncentracji umysłowej.

Nerwowości i podnieceniu umysłu zawsze towarzyszy nieregularny oddech i na odwrót. Zauważ, że mając do wykonania zadanie wymagające szczególnego skupienia uwagi – na przykład nawlekanie nitki – automatycznie spowalniamy, lub nawet wstrzymujemy oddech. Nastroje emocjonalne również powiązane są z określonym sposobem oddychania.
Na pewno medytacje okażą się owocniejsze, jeśli powiążesz je z kontrolą oddechu i funkcjami umysłu.

Niepokój umysłu podobny jest do szumu w odbiorniku radiowym, zakłócający czysty odbiór sygnału. Zadaniem medytacji jest wyciszenie owego szumu mentalnego wytwarzanego przez myśli i pragnienia. Medytowanie jest więc bardzo ważne dla naszych duchowych poszukiwań, ponieważ jest działaniem poświęconym uspokojeniu umysłu i pozbyciu się „szumów i trzasków” egotycznej świadomości.

Następną fazą medytacji jest skierowanie umysłu do wewnątrz, połączone z koncentracją energii manifestującej się na poziomach fizycznym i mentalnym oraz na poziomach subtelniejszych.

Koncentracja jest tajemnicą powodzenia każdego przedsięwzięcia. Bez niej myśli, energia, inspiracja i cel oraz inne nasze wewnętrzne siły ulegają rozproszeniu. Prawdziwa koncentracja polega na spokojnym skupieniu całej uwagi na bieżącym zadaniu. Jest to praktycznie coś więcej niż tylko wysiłek umysłowy. Prawdziwa koncentracja polega również na zwróceniu uczuć wiary i głębokich aspiracji ku czemuś, czym zajmujemy się w danej chwili. Dzięki takiej postawie nawet drobne szczegóły nabierają głębszego znaczenia.

Koncentracja nie powinna wiązać się z przeciążeniem umysłu i napięciem psychicznym. Jest więc ważnym czynnikiem sukcesu we wszystkich dziedzinach. Dla medytacji ma ona znaczenie fundamentalne, bowiem bez głębokiej koncentracji medytacja praktycznie nie istnieje. W sesjach medytacyjnych mamy do czynienia z koncentracją szczególnego rodzaju, w której umysł skupiony jest na rzeczywistościach wewnętrznych, a nie obiektach świata zewnętrznego.

W każdej innej działalności nasze myśli kierowane są ku takim obiektom, jak rozmowy z innymi ludźmi, czytanie, oglądanie ciekawego filmu czy meczu, czy też nawlekanie igły. Jednak, aby wejść na płaszczyznę penetracji własnego wnętrza, musimy odwrócić uwagę od przedmiotów zewnętrznych.

Podczas medytacji wszystkie rozproszone siły muszą zostać skupione w oku duchowym znajdującym się w przedniej części mózgu, w punkcie między brwiami (tzw. Trzecie Oko, czakra ajna).

Rozluźnienie ciała przed medytacją pomaga uwolnić energię marnotrawioną na podtrzymywanie niepotrzebnych napięć mięśniowych. Energia ta użyta jest do pogłębiania świadomości. W bardzo głębokiej medytacji dochodzi do wycofania prany (energii życiowej) ze struktur podtrzymujących wewnętrzne funkcje ciała (np. obniżenie temperatury ciała) W stanach najgłębszych zawieszeniu ulega nawet akcja serca i oddech. W takim momencie ogromne zasoby energii skupione są w oku duchowym.
Nieświadomym aktem wycofania energii życiowej z ciała i zmysłów jest sen. Zostaje ona skoncentrowana w mózgu. Odświeżające działanie snu jest właśnie głównym następstwem wycofania energii do wewnątrz. Na poziomie energetycznym istnieje więc podobieństwo między medytacją a snem fizjologicznym. Zasadniczą różnicą jest jednak to, że w medytacji nasza przytomność dźwiga się do poziomu nadświadomości, podczas snu natomiast schodzi spontanicznie do głębokiej podświadomości.
Gdybyśmy nie tracili przytomności podczas snu, moglibyśmy czynić bardzo szybkie postępy w rozwoju duchowym.

Energia mentalna, przyjmująca formę niespokojnych myśli, też musi zostać zebrana i skupiona. Kiedy nie mamy na czym skupić swojej uwagi w świecie zewnętrznym, wówczas nasze myśli ulegają rozproszeniu. Myślimy o przeszłości, martwimy się o przyszłość, lub „śnimy na jawie”. Ten właśnie proces jest najpoważniejszą przeszkodą w medytacji, jednak przy silnej determinacji i koncentracji możemy tę przeszkodę pokonać.

Wizualizacja jest jeszcze jednym potężnym narzędziem koncentrującym umysł dla potrzeb medytacji. Wizualizacja omija obszary mózgu funkcjonujące w konwencji werbalnej, przez co znakomicie pomaga skupić i uspokoić umysł. W głębokiej medytacji wizje pojawiają się samorzutnie.

Wspaniałym sposobem rozpoczęcia sesji medytacyjnej może być wizualizacja rozszerzającego się światła. Po wstępnej procedurze relaksacji i pogłębienia, wyobraź sobie błękitne światło w punkcie między brwiami. Gdy widzimy (wyczuwamy) je wyraźnie, pozwalamy mu rozszerzać się – najpierw na wszystkie komórki mózgu, potem na pozostałe tkanki ciała. Wyobrażamy sobie, że światło dociera do każdego atomu naszego organizmu, wypełnia nas, następnie wypełnia pomieszczenie, w którym jesteśmy, dom, dzielnicę, miejscowość, kraj i wreszcie całą Ziemię.
Oglądamy naszą planetę skąpaną w morzu błękitnego światła. Czujemy, że światło to jednoczy wszystkich i wszystko, tworząc harmonię i miłość. Rozszerzamy to światło na Układ Słoneczny i cały wszechświat. Widzimy gwiazdy jako punkty białego światła pływające w oceanie światła błękitnego. Czujemy, że i my unosimy się w tym świetle, jesteśmy tym światłem. Nasze ciało staje się wszechświatem i wszystkim, co się w nim znajduje. Gwiazdy są jego komórkami. Odczuwamy głęboki spokój, bezpieczeństwo i radość. Niczego nie potrzebujemy, ponieważ mamy wszystko. Nic nie może nam zagrozić, ponieważ jesteśmy wszystkim. Pławimy się w tej radości uniwersalnej świadomości tak długo, jak chcemy, a następnie pozwalamy światłu kurczyć się, aż do punktu między brwiami.
Do tej wizualizacji, jak i do wielu innych można użyć podkładu muzycznego o spokojnych, nierozpraszających dźwiękach, wspomagających wizualizacje i stan wyciszenia.